Choroby układu oddechowego u koni – rozpoznanie, leczenie i nowoczesne metody wspomagania terapii

Ze względu na specyficzną budowę anatomiczną oraz intensywny styl życia wielu koni – zarówno rekreacyjnych, jak i sportowych – zwierzęta te są często narażone na choroby układu oddechowego koni. Wczesne rozpoznanie objawów oraz zastosowanie nowoczesnych metod terapii, takich jak nebulizacja, daje większe szanse na wyzdrowienie i powrót do pełnej sprawności. 

Układ oddechowy konia – podatność na schorzenia

Konie są zwierzętami wyjątkowo wrażliwymi na jakość powietrza, którym oddychają. W przeciwieństwie do ludzi, nie są w stanie oddychać przez usta, co oznacza, że wszelkie zanieczyszczenia powietrza, kurz, pyłki czy pleśnie, dostają się bezpośrednio do ich dróg oddechowych. Szczególnie istotne staje się to w przypadku zwierząt przebywających w zamkniętych przestrzeniach, takich jak stajnie, które często charakteryzują się ograniczoną wentylacją oraz obecnością dużej ilości alergenów.

Czynniki predysponujące do występowania chorób układu oddechowego u koni to m.in.:

• ekspozycja na kurz i pleśnie (siano, słoma),
• nieodpowiednia wentylacja stajni,
• intensywny wysiłek fizyczny,
• częste podróże i zmiany środowiska,
• kontakt z innymi końmi, np. podczas zawodów, co sprzyja transmisji wirusów i bakterii.

Najczęstsze choroby układu oddechowego u koni

RAO (Recurrent Airway Obstruction) – nawracająca obturacja dróg oddechowych

Jedna z najczęstszych przewlekłych chorób dolnych dróg oddechowych u koni, odpowiadająca ludzkiej astmie. RAO występuje głównie u koni dorosłych, przebywających w środowisku bogatym w kurz i pleśń. Objawy to uporczywy kaszel, duszność, zwłaszcza w spoczynku, świszczący oddech, spadek wydolności.

IAD (Inflammatory Airway Disease) – zapalne choroby dolnych dróg oddechowych

Choroba często diagnozowana u młodszych koni sportowych. IAD może przebiegać skrycie, a jej objawy bywają trudne do zaobserwowania bez specjalistycznej diagnostyki. Objawy to kaszel pojawiający się głównie po treningu, wydzielina z nosa, nieznaczny spadek kondycji i wydolności.

Infekcje wirusowe i bakteryjne

Do najczęstszych należą grypa koni, herpeswirusy oraz zakażenia bakteryjne, np. wywołane przez Streptococcus equi (ropień śródpiersiowy – zołzy). Objawy to gorączka, ropna wydzielina z nosa, apatia, powiększenie węzłów chłonnych.

Diagnostyka i leczenie chorób układu oddechowego u koni

W przypadku podejrzenia choroby układu oddechowego konia konieczna jest szybka interwencja lekarza weterynarii. W ramach diagnostyki wykonuje się m.in. badanie kliniczne i osłuchowe płuc, czy/i RTG.

Terapia zależy od rodzaju choroby, jej zaawansowania oraz ogólnego stanu zdrowia konia. W leczeniu stosuje się leki, ale też często terapię inhalacyjną (nebulizację).