Jakie zmiany w organizmie konia wywołuje astma?

Astma koni niezależnie od stopnia nasilenia jest chorobą przewlekłą i towarzyszy zwierzęciu do końca życia. Aktualne możliwości terapeutyczne pozwalają nam na zmniejszenie nasilenia objawów klinicznych, natomiast nie niwelują przyczyny. Stosowanie odpowiednio dobranej terapii jest bardzo istotne, ze względu na postępujący charakter choroby. Dzieje się to przez trwale zachodzące zmiany w tkance płucnej, jeżeli nie podejmujemy odpowiedniego leczenia. 

Trwałe zmiany, czyli remodeling

W wyniku toczącego się w obrębie tkanki płuc procesu zapalnego dochodzi do wielu procesów na poziomie komórkowym, które powodują przebudowę oskrzeli i miąższu płuc. Należy do nich między innymi proces odkładania się fibryny i nadmiaru włóknika w uszkodzonych procesami zapalnymi naczyniach krwionośnych i pęcherzykach płucnych. Prowadzi to do zgrubienia tych struktur i zmniejszania powierzchni możliwej do wchłaniania tlenu i pozbywania się dwutlenku węgla. Fibryna dodatkowo wiąże się częściowo z surfaktantem, osłabiając wymianę gazową. Dodatkowo fibryna aktywuje kolejne cytokiny zapalne, prowadząc do napędzania fali kolejnych uszkodzeń.

Może również dochodzić do przebudowy tkanki śródmiąższowej otaczającej pęcherzyki płucne. Prowadzi to do patologicznego rozrostu tkanki i postępującego procesu zapalnego. W efekcie tego zmniejsza się wydolności tkanki płucnej.

Co więcej nie bez obciążenia pozostają mięśnie gładkie dróg oddechowych, w tym oskrzeli. Ich funkcje proliferacyjne, wydzielnicze i skurczowe są zaburzone, dając objawy kliniczne w postaci zmniejszenia światła oskrzeli i obecności nadmiaru wydzieliny. 

Efekty widoczne gołym okiem

Wyżej wymienione zmiany dzieją się na poziomie komórkowym. Nie jesteśmy w stanie zobaczyć ich bez szczegółowego badania histopatologicznego. Jednak efekty remodelingu widoczne są gołym okiem w codziennym użytkowaniu konia. 

Przebudowa i rozrost w obrębie tkanki płucnej prowadzi do zmniejszonego przepływu powietrza w drogach oddechowych. Im mniej powietrza dociera z jednym wdechem do pęcherzyków płucnych, tym więcej koń musi ich wykonać. Efektem tego jest duszność i zwiększona praca tłoczni brzusznej. Ilość oddechów na minutę zwiększa się powyżej 16, a sama praca oddechowa jest wzmożona i wymaga większego wysiłku. 

Zwiększona wydzielniczość komórek również utrudnia przepływ powietrza przez zalegający śluz. Jest on również widoczny jako wydzielina z nosa oraz słyszalny jako rzężenia. 

Utrudniony przepływ powietrza przez zmniejszone światło dróg oddechowych zwiększa napięcie powierzchniowe pęcherzyków płucnych prowadząc często do ich pękania. W efekcie mogą tworzyć się pęcherze rozedmowe, które stanowią nieczynna tkankę płucną. Zmiany te pozostają nieodwracalne, co trwale zmniejsza wydolność oddechową. 

Jak zapobiegać?

Dobranie odpowiedniego leczenia na podstawie wykonanego badania endoskopowego i cytologicznego z popłuczyn z drzewa oskrzelowego jest kluczowe do utrzymania konia z astmą w zdrowiu i komforcie. 

Potwierdzono, że leki steroidowe podawane drogą wziewną są w stanie nie tylko zatrzymać, ale też częściowo odwrócić zmiany, do których zaszło w obrębie mięśni gładkich dróg oddechowych. Zatem niezwykle istotne okazuje się stosowanie terapii z użyciem profesjonalnego nebulizatora Flexineb. Należy pamiętać, że im wcześniej rozpoczniemy zaleconą terapię, zanim powstaną nieodwracalne zmiany, w tym lepszej formie uda nam się utrzymać konia na lata.

Wpis powstał przy współpracy z doświadczonymi lekarzami weterynarii z OmniVet Rzeszów.

Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie? Napisz do nas.