Profilaktyka układu oddechowego konia w praktyce

Konie jako zwierzęta z natury uciekające, zostały w wyniku ewolucji świetnie dostosowane do biegu i ucieczki przed drapieżnikiem. Zostały wyposażone nie tylko w długie i sprawne kończyny, ale również dużą powierzchnię płuc o niesamowitej wydolności. Układ ten jest jednak dostosowany do spędzania całego życia na świeżym powietrzu. Udomowienie koni i utrzymywanie ich w boksach nie zawsze korzystnie wpływa na ich układ oddechowy. Jest jednak kilka działań, które możemy wdrożyć, aby móc przeciwdziałać chorobom układu oddechowego, a jednocześnie nie musieć rezygnować z użytkowania sportowego, czy rekreacyjnego wierzchowca.

Padokowanie

Przebywanie na otwartej przestrzeni jest bezpośrednio wpisane w naturę konia. Pozwala na swobodny ruch i  pasienie się. Jednak sposób użytkowania koni, często znacznie ogranicza czas spędzany na świeżym powietrzu, niekiedy całkowicie uniemożliwiając swobodne wychodzenie konia. Jednak ograniczenie przebywania konia w zamkniętej stajni jest podstawą zapobiegania chorobom układu oddechowego.

U znacznej ilości koni z problemami oddechowymi, zmiana sposobu utrzymania na chów wolnowybiegowy, jest w stanie już w kilka dni zmniejszyć nasilenie objawów.  Pamiętajmy jednak, aby padoki dla koni nie były źródłem zapylenia. Utrzymywanie konia na zewnątrz, jednak w otoczeniu kurzu i unoszących się oparów pyłu może mieć odwrotny skutek do zamierzonego.

Jeżeli nasz wierzchowiec ma ograniczoną możliwość spędzania czasu na padoku, zapewnijmy mu dopływ świeżego powietrza w stajni. Zadbajmy o wentylację, otwierajmy drzwi, okna, wietrzmy, gdy tylko jest taka możliwość.

Unikaj zapylenia

Układ oddechowy konia rozpoczyna nos, którego błona śluzowa pokryta mikrowłoskami działa jak filtr powietrza. Powietrze dostające się do płuc konia przez nos, jest ogrzewane, nawilżane oraz oczyszczane z zanieczyszczeń. To, co nie powinno dostać się do dolnych dróg oddechowych to cząsteczki pyłu. Powinny zostać zatrzymane w nosie, a następnie usunięte wraz z surowiczym wypływem z nosa. Tak dzieje się z cząsteczkami pyłu, które są odpowiednio duże, aby zostały zatrzymane w górnych drogach oddechowych. Drobny pył niestety wędruje dalej podrażniając dolne drogi oddechowe i w dużej ilości prowadząc do chorób układu oddechowego.

Unikanie zapylenia jest bardzo ważne dla poprawienia jakości oddychania. Zadbajmy zatem o to, aby zmniejszać ilość pyłu w środowisku konia. Starajmy się przeprowadzać prace porządkowe w stajni, gdy koni nie ma w boksach. Mając do wyboru miejsce do czyszczenia konia, wybierzmy stanowisko na świeżym powietrzu. Unikajmy również użytkowania wierzchowców na pylących plachcach lub halach z mocno wysuszonym podłożem.

O zapyleniu przeczytasz więcej: https://naszkonik.pl/zapylenie-a-zdrowie-koni

Zadbaj o jakość paszy

Koń poświęca większość swojego życia na jedzenie. Wiele godzin spędza zatem z nosem w sianie, słomie lub paszy treściwej. Istotne jest, aby to co podajemy naszemu koniowi było jak najlepszej jakości, wolne od kurzu i zarodników pleśni.

Konieczne jest zadbanie o najwyższej jakości siano, gdyż to ono jest podstawą żywienia konia, zatem nad nim spędza najwięcej czasu. Wdychanie pyłu i cząsteczek pleśni z siana o złej jakości może prowadzić do podrażnienia dróg oddechowych i w znaczącym stopniu przyczyniać się do rozwinięcia objawów np. astmy. Jeżeli aktualnie dostępne siano nie spełnia wszystkich kryteriów dobrej jakościowo paszy, można rozważyć jego moczenie lub parowanie.

Przeczytasz o tym więcej w naszym artykule: https://naszkonik.pl/siano-parowane-czy-moczone/

Profesjonalne urządzenie do parowania sianai to np. NUVEQ

Równie istotna jest ściółka obecna w boksie. Słoma ma bardzo duży współczynnik zapylenia. Warto zatem rozważyć zmianę ściółki na odpylone trociny, tort czy len.

Regularna nebulizacja

Zabieg polegający na wdychaniu przez konia substancji rozbitych przez urządzenie do małych cząsteczek nazywamy nebulizacją. Regularne nebulizowanie konia niesie za sobą szereg korzyści. Najważniejszą z nich jest nawilżanie układu oddechowego i ułatwianie oczyszczania się dróg oddechowych. Pozwoli to na zwiększenie wydolności oddechowej, co ma duże znaczenie u koni sportowych.

O czym należy pamiętać podczas nebulizacji? Istotne jest używanie nebulizatora przeznaczonego dla koni, aby zabieg był skuteczny i przebiegał w komfortowych warunkach dla zwierzęcia. Istotne jest odpowiednie dopasowanie maski, zapewniające wytworzenie komory inhalacyjnej. Warto również skonsultować się z lekarzem weterynarii w celu dobrania odpowiednich preparatów używanych w codziennych zabiegach profilaktycznych.

Co więcej, pracując z koniem strachliwym, stosując nebulizację z preparatów przeznaczonych dla zwierząt z wyjątkowo wrażliwym układem nerwowym, pomoże się im wyciszyć i uspokoić.

Profesjonalne urządzenie do nebulizacji koni to np. Flexineb 

Szczepienia profilaktyczne

Nie zapominajmy, że wiele dolegliwości układu oddechowego u koni jest spowodowanych przez choroby zakaźne. Czynnikami powodującymi problemy są bakterie i wirusy, które drogą aerogenną mogą być rozsiewane przez chore zwierzęta. Wciąż występującymi zakażeniami u koni jest grypa oraz zakażenia herpeswirusem. Infekcje wywoływane prze te zarazki, są chorobami wirusowymi. Ich przebieg bywa ciężki, może prowadzić do wielu powikłań w obrębie układu oddechowego.

Przed zachorowaniem, skutecznie może ochronić konia naturalnie wytworzona odporność w wyniku szczepienia profilaktycznego. Nie zapominajmy zatem o pilnowaniu kalendarza szczepień, ponieważ może to ochronić nasze zwierzę przed ciężką chorobą.

Wpis powstał przy współpracy z doświadczonymi lekarzami weterynarii z
OmniVet Rzeszów

Źródła: Recurrent airway obstruction—heaves, Le ́guillette R., 2003; Equine Respiratory Diseases, Rush B., Mair T., 2024

Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie? Napisz do nas TUTAJ